TY - JOUR ID - 225 TI - صورت‌بندی و بررسی «بداهت» در روش‌شناسی نظریه‌ی ولایت فقیه JO - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) JA - 11 LA - fa SN - 2008-4366 AU - Mohammad, Hoseinzadeh yazdi AD - استاد - گروه فلسفه مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) AU - Mohammad hadi, AD - Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 12 IS - 1 SP - 5EP - 22ولایت فقیه ,ضرورت ,بداهت ,ادبیات پسااستدلال ,ادبیات پیشااستدلال ,بداهت نافی ,بداهت مُثبِت ,DO - AB - نظریه‌ی «ولایت فقیه» دارای پشتوانه‌ی عقلی و نقلی است. با این حال، عقلی بودن آن مساوی با استدلالی بودنش نیست. «ولایت فقیه» در انسجام دینی و فقهی، بدیهی ثانوی است و در چهارچوب فطریات (قضایا قیاساتها معها) قابل تبیین است. «بداهت»، هم از نظر تاریخی و هم از نظر رتبی (روش شناسی) مقدم بر استدلال است و در روش شناسی امام خمینی ره اهمیت بسیاری دارد؛ اما بیشتر پژوهشگران از این اصل مهم در معرفت شناسی و روش شناسی ولایت فقیه غفلت کرده اند. بداهت در بیان امام خمینی ره منطبق با کاربرد اصطلاحی و منطقی است. ادبیات ولایت فقیه را می توان به دو بخش تقسیم کرد: پیشااستدلال، شامل فقه روایی و قرون اولیه‌ی فقه فتوایی؛ پسااستدلال در فرایند تاریخی، بر اثر تأملات و شبهات، بر کمیت و کیفیت ادبیات استدلالی افزوده شد و آثار مستقلی در باب ولایت فقیه به نگارش درآمد؛ اما این به معنای نفی بداهت نیست. در کنار خط فکری بداهت مثبِت، می توان خط فکری ای را شناسایی کرد که بر اساس تصوراتی خاص، به صراحت یا اشاره قائل به بداهت نافی است. بداهت نافی پیشینه‌ی طولانی ندارد. بر این اساس تفکیک و تقسیم کار علمی و عملی (اجتماعی، سیاسی) به وضوح ولایت اجتماعی و سیاسی فقیه را نفی می کند. مقایسه‌ی بداهت مثبت و نافی نشانگر اهمیت واکاوی تصوراتی است که در سویه‌ی اثبات و نفی ولایت فقیه وجود دارد. UR - https://siyasi.nashriyat.ir/node/225 L1 - https://siyasi.nashriyat.ir/sites/siyasi.nashriyat.ir/files/article-files/1_19.pdf ER -