TY  - JOUR
ID  - 5003079
TI  - نظام مبانی انسان‌شناختی حکومت نبوی در سور مکی قرآن و کارکردهای سیاسی آن
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 11
LA  - fa
SN  - 2008-4366
AU  - Hamed, Maarfat
AD  - 
AU  - simin , bahmae
AD  - 
Y1  - 2025
PY  - 2025
VL  - 16
IS  - 2
SP  - EP  - انسان شناسی قرانی ,حکمرانی نبوی ,سُوَرمکی ,فطرت ,کرامت ,طغیان ,استلزامات سیاسی ,DO  - 10.22034/siyasi.2025.5003079
AB  - چکیده
انسان‌شناسی قرآنی، بنیان بسیاری از مباحث سیاسی و اجتماعی اسلام را شکل می‌دهد. قرآن کریم در سوره‌های مکی، تصویری بنیادین از حقیقت انسان ارائه می‌کند که مبنای نظری حکومت نبوی در مدینه قرار گرفت. در این سوره‌ها، ویژگی‌های مثبت انسان مانند کرامت ذاتی، فطرت الهی، کمال‌خواهی و ظرفیت اجتماع‌گرایی، در کنار ویژگی‌های منفی چون دنیاطلبی، تکاثر، نفاق و طغیان‌گری مطرح شده است. این دوگانه، بنیان نظری حکومت نبوی را شکل داد و سیاست‌های پیامبر را در عرصه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و نظامی جهت بخشید. پژوهش حاضر با رویکرد تحلیلی _ تفسیری، مبانی انسان‌شناختی سوره‌های مکی را بررسی و استلزامات سیاسی آنها را تحلیل می‌کند. یافته‌ها نشان می‌دهد که حکومت نبوی بر سه اصل بنیادین استوار بود: هدایت فطرت و کرامت انسان، مهار امیال و آسیب‌های اجتماعی، و ایجاد ساختارهایی چون شورا، امت، زکات و جهاد. این نظام انسان‌شناختی، نشان می‌دهد که حکومت در اسلام نه یک ضرورت تاریخی، بلکه ضرورتی معرفتی و فطری است.
واژگان کلیدی: انسان‌شناسی قرآنی، حکمرانی نبوی، سُوَر مکی، فطرت، کرامت، طغیان، استلزامات سیاسی.
UR  - https://siyasi.nashriyat.ir/node/5003079
L1  - ER  -