Ma`rifat-e Siasi, Volume 1, Issue 2, No 2, Year 2025 , Pages 161-194
An Analysis of the State's Economical Duties for Realizing Economic Justice in Ideal Models of Islamic Economics
Article Type:
Promotional
Writers:
Abstract:
Islam as the only school of making perfect humans pays special attention to fulfilling human's material needs, and offers special models for relationships among various social and economic institutes. In Islam, reinforcing economic bases does not aim at collecting wealth and profiteering; rather, it aims at fulfilling human's basic needs in the course of his material and spiritual growth and perfection as well as his achieving ultimate goals of creation and eradicating poverty and privation. In the present article, the methods of the state's economic activities and its duties in the ideal model of Islamic economic are discussed. The Islamic state's major duties are as follows: preparing the ground for spreading out justice and equity, for the emergence of various human's creativities, and for economic and productive activities through offering equal and just opportunities; removing unjust discriminations; and preparing the necessary facilities in every section and level.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تحلیل وظایف اقتصادی دولت جهت تحقق عدالت اقتصادی در الگوی ایده آل اقتصاد اسلامی / مصطفی سمیعی نسب
Abstract:
اسلام به عنوان یگانه مکتب انسان ساز، توجه خاصی به رفع حوائج مادی او دارد و الگوهای خاصی برای روابط نهادهای مختلف اجتماعی و اقتصادی در نظر گرفته است. از این منظر، در جامعه‌ی انسانی، هدف و انتظار از تحکیم بنیادهای اقتصادی، تمرکز و تکاثر ثروت و سودجویی و نفع پرستی نیست، بلکه انتظار، رفع نیازهای اساسی انسان در جریان رشد و تکامل مادّی و معنوی او و رسیدن به اهداف غایی خلقت و ریشه کن کردن فقر و محرومیت است. اقتصاد اسلامی، حداقل در دو زمینه نظریه پردازی می کند: 1) تحلیل الگوی ایده آل اقتصاد اسلامی 2) شناخت وضعیت موجود اقتصادی جامعه. در این مقاله چگونگی فعالیت اقتصادی دولت و وظایف آن در الگوی ایده آل اقتصاد اسلامی مورد بحث این تحقیق است. فرضیه ای که در این رابطه مطرح شده، بدین شرح است :" از عمده وظایف دولت و حاکمیت اسلامی، فراهم کردن زمینه های مناسب برای فراگیرشدن قسط و عدل، بروز خلّاقیت های گوناگون انسانی و هموارکردن مسیر فعّالیت های اقتصادی و تولیدی با ارائه ی فرصت های برابر و عادلانه، رفع تبعیضات ناروا و فراهم کردن امکانات لازم در هر مقطع و هر بخش است." آزمون فرضیه، به دو روش عقلی و روایی صورت گرفته است. و در نهایت فرضیه های تحقیق در هر دو روش به تأیید رسید.
References:
- ـ نهج البلاغه.
- ـ توتونچيان، ايرج, عيوضلو، حسين, «کاربرد نظرية عدالت اقتصادي در نظام اسلامي توزيع ثروت و درآمد»، تحقيقات اقتصادي، ش 57، پاييز و زمستان 79.
- ـ حرعاملي، محمد بن حسن، وسائل الشيعة إلي تحصيل مسائل الشريعة، دار إحياء التراث العربي،بيروت، 1403.
- ـ حكيمي, محمدرضا و ديگران, الحياة, تهران, مكتب نشر الثقافة الاسلاميه، 1408-1410ق.
- ـ حكيمي، محمد، معيارهاي اقتصادي در تعاليم رضوي، مشهد، بنياد پژوهش‌هاي اسلامي آستان قدرس رضوي، 1370.
- ـ دادگر، عبدالله و رحماني، تيمور: مباني و اصول علم اقتصاد، قم، دفتر تبليغات اسلامي، 1380.
- ـ دادگر، يدالله، نگرشي بر اقتصاد اسلامي، تهران، پژوهشكده اقتصاد دانشگاه تربيت مدرس، تهران، 1378.
- ـ دفتر همکاري حوزه و دانشگاه، درآمدي بر اقتصاد اسلامي، تهران، دفتر همکاري حوزه و دانشگاه، 1363.
- ـ رضايي، مجيد، «جايگاه نهاد دولت در عرصة اقتصاد»، اقتصاد اسلامي، ش 14، 1383.
- ـ رضايي، مجيد، «ماليات‌هاي حكومتي: مشروعيت يا عدم مشروعيت», نامه مفيد، ش 35، 1382.
- ـ زريباف، سيدمهدي و علي جديدزاده، دورنماي نظام عادلانه اقتصادي از منظر اسلام، مجموعه مقالات توسعه مبتني بر عدالت، تهران، مرکز تحقيقات دانشگاه امام صادق، 1387.
- ـ صدر، سيدكاظم، اقتصاد صدر اسلام، تهران، دانشگاه شهيد بهشتي، 1374.
- ـ صدر، سيدمحمدباقر، اقتصاد ما، خراسان، جهاد سازندگي، خرداد 1360.
- ـ صدر، سيدمحمدباقر، طرح گسترده اقتصاد اسلامي، ترجمة فخرالدين شوشتري، نشر كوكب، بهار 1359.
- ـ صدر، سيدمحمدباقر، نهادهاي اقتصادي اسلام، ترجمة غلامرضا بيات و فخرالدين شوشتري، نشر كوكب، پاييز 1358.
- ـ عيوضلو حسين، بررسي و تحليل امكان سازگاري معيارهاي عدالت و كارآيي در نظام اقتصادي اسلامي، رساله دكترا، دانشگاه تربيت مدرس، شهريور ماه 1379.
- ـ عيوضلو، حسين، مباني نظري اقتصاد اسلامي، دانشگاه امام صادق، جزوه درسي، 1380.
- ـ مطهري.مرتضي، مجموعةآثار، تهران، صدرا، 1375ش.
- ـ مطهري، مرتضي، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، صدرا، چ بيست و هفتم، 1378.
- ـ مهدوي كني، محمّدرضا، جزوه‌ي درسي تفسير آيات اقتصادي قرآن (قسمت اوّل)، تهران، دانشگاه امام صادق، 1365.
- ـ نظري. حسن آقا، «عدالت اقتصادي از نظر افلاطون، ارسطو و اسلام»، اقتصاد اسلامي، ش 14، 1383.
- ـ نوري، ميرزاحسين، مستدرك‌الوسائل، ج 2، بيروت، مؤ‌سسة آل‌البيت لاحيأ التراث، 1408 ق.
- ـ هادوي‌تهراني، مهدي، مكتب و نظام اقتصادي اسلام، قم، موسسه فرهنگي خانه خرد، 1378.
- ـ يوسفي، محمد رضا، كليات اقتصاد اسلامي، قم، خرم، 1375.
- -Dornbush & Fisher, Macroeconomics, the world bank, sixth edition, 1994.
- -Stiglitz,Josephe, Economics of Public Sector, tird edition, WWW.Norton&company, New York, London, 2000.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Mustafa.(2025) An Analysis of the State's Economical Duties for Realizing Economic Justice in Ideal Models of Islamic Economics. Ma`rifat-e Siasi, 1(2), 161-194
Mustafa ."An Analysis of the State's Economical Duties for Realizing Economic Justice in Ideal Models of Islamic Economics". Ma`rifat-e Siasi, 1, 2, 2025, 161-194
, M.(2025) 'An Analysis of the State's Economical Duties for Realizing Economic Justice in Ideal Models of Islamic Economics', Ma`rifat-e Siasi, 1(2), pp. 161-194
