Pages:
7-24
Receive Date: 2025/10/18
Accept Date: 2025/10/18
Abstract:
In order to have a fundamental independent identity, political interpretation requires the specific foundations of "scientific philosophy" and "science" in addition to general foundations. Scientific foundations can be presented in at least the three domains of "text", "addressee" and "interpreter". They can also have different types in the domain of text. What do the recent foundations include? These foundations can be considered in terms of the number of verses related to politics, the Qur'an's mission with regard to political change, or the Qur'an's supervisory role in politics. Therefore, the question here is about the possible specific scientific foundations in these three domains. The present study seeks to achieve the specific scientific foundations of political interpretation in the three mentioned areas and to explain the differences that distinguish them from other types. Data has been collected through studying the socio-political interpretations and the descriptive-analytical" method. The findings show that political interpretation has an independent identity at least with three bases in the axes of the text of the Qur'an (the multiplicity and importance of the role of verses on politics and their pivotal role; the enlightenment of the Qur'an for political change based on religion; the Qur'an’s protection and refinement of politics).
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :مبانی علمی خاص تفسیر سیاسی در محور «متن قرآن»
Abstract:
تفسیر سیاسی علاوه بر مبناهای عام، نیازمند مبناهای خاص «فلسفه علمی» و «علمی» است تا هویت بنیادین مستقلی بیابد. مبانی علمی ـ دست کم ـ در سه گستره «متن»، «مخاطب» و «مفسر» مطرح است. در گستره متن هم می تواند انواعی داشته باشد. بدین روی این مسئله مطرح است که مبانی اخیر شامل چه موضوعاتی می شود؟ این مبانی می تواند با عنایت به کمیت آیات ناظر به سیاست، یا رسالت قرآن نسبت به تحول سیاسی، یا نقش نظارتی قرآن نسبت به سیاست باشد. در نتیجه، این مسئله مطرح می شود که مبناهای علمی خاص احتمالی در این سه گستره کدام است؟ پژوهش حاضر در پی دستیابی به مبناهای علمی خاص تفسیر سیاسی در سه گستره مذکور است تا ممیزاتی برای تفکیک آن از دیگر گونه ها تبیین نماید. گردآوری اطلاعات با مطالعه تفاسیر اجتماعی ـ سیاسی، و از منظر روشی، به روش «توصیفی و تحلیلی» سامان پذیرفته و یافته هایش این است که تفسیر سیاسی ـ دست کم ـ با سه مبنا در محور متن قرآن (کثرت و اهمیت نقش آیات ناظر به سیاست و حاشیه ای نبودنشان؛ تبیین گری قرآن برای تحول سیاسی بر پایه دین؛ مهیمن بودن قرآن بر سیاست و پالایش آن) هویت مستقل دارد.
References:
- ابنعاشور، محمد طاهر، 1420ق، التحرير و التنوير (تفسير ابنعاشور)، بيروت، مؤسسة التاريخ العربي.
- ايازي، سيدمحمدعلي، 1373، المفسرون حياتهم و منهجهم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
- بابايي، علي اکبر و همكاران، 1379، روششناسي تفسير قرآن، تهران، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، تهران.
- بهجتپور، عبدالکريم، 1392، تفسير تنزيلي، مباني، اصول، قواعد، تهران، سازمان انتشارت پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي.
- پايگاه اطلاعرساني دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيتاللهالعظمي سيدعلي خامنهاي، مؤسسه پژوهشي فرهنگي انقلاب اسلامي.
- جوادي آملي، عبدالله، 1377، شريعت در آيينه معرفت، قم، اسرا.
- ـــــ ، 1380، انتظار بشر از دين، قم، اسراء.
- ـــــ ، 1383الف، قرآن در قرآن، قم، اسرا.
- ـــــ ، 1383ب، تسنيم، قم، اسرا، قم.
- ـــــ ، 1383ج، توحيد در قرآن، قم، اسرا.
- ـــــ ، 1384، حق و تکليف در اسلام، قم، اسرا.
- حکيم، سيدمحمدباقر، 1378، علوم القرآن، تهران، تبيان.
- دائرةالمعارف قرآن کریم، 1382، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامي.
- دولتآبادي، معصومه، 1388، «گرايش تفسير سياسي»، قرآن و علم، ش5، ص37-62.
- رشيدرضا، محمد، بيتا، المنار (التفسير القرآن الکريم)، بيجا، دار الفکر.
- رضايي اصفهاني، محمدعلي، 1387، منطق تفسير قرآن (مباني و قواعد تفسير)، قم، جامعة المصطفي العالميه.
- سبحاني، جعفر، 1384، الهيات علي هدي الکتاب و السنة و العقل، تقرير حسن مکي عاملي، حسن، چ ششم، تهران، المرکز العالمي للدراسات الاسلاميه.
- سيد قطب، 1425ق، في ظلال القرآن، چ سي و پنجم، لبنان، بيروت، دار الشروق.
- شاکر، محمدکاظم، 1382، مباني و روشهاي تفسيري، قم، مرکز جهاني علوم اسلامي.
- صدر، سيدمحمدباقر، بيتا، المدرسة القرآنيه، بيروت، دار التعارف للمطبوعات.
- طالقاني، سيدمحمود، 1362، پرتوي از قرآن (6ج)، چ چهارم، تهران، شركت سهامى انتشار، تهران.
- طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1417ق، الميزان في تفسير القران، قم، دفتر انتشارات اسلامي.
- طوسي، محمد بن حسن، بيتا، التبيان في تفسير القرآن، بيروت، داراحياء التراث العربي.
- عابدي، محمد، 1396، «مباني فلسفه علمي تفسير سياسي»، معرفت سياسي، ش18، ص5-29.
- ـــــ ، 1398، تکليف سياسي از منظر قرآن، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي، تهران.
- ـــــ ، 1399، «امکان تفسير سياسي قرآن کريم»، سياست متعاليه، ش31، ص7-26.
- ـــــ ، 1400، مباني سياست از منظر قرآن، تهران، پژوهشگاه فرهنگ وانديشه اسلامي.
- عاملي، جعفر مرتضي، 1420ق، تفسير سوره الفاتحه، بيروت، مرکز الاسلامي للدراسات.
- علوي مهر، حسين، 1381، روشها و گرايشهاي تفسيري، تهران، اسوه.
- فضلالله، محمدحسين، 1419ق، من وحي القرآن، بيروت، دار الملاک.
- کريمي، مرتضي، 1382، «آشنايى با مكتب دئيسم»، معرفت، ش74، ص66-76.
- مصباح يزدي، محمدتقي، 1373، معارف قرآن، قم، مؤسسه در راه حق.
- ـــــ ، 1394، قرآنشناسي، قم، مؤسسه آموزشي پژوهشي امام خميني.
- مطهري، مرتضي، 1370، آشنايي با قرآن، تهران، صدرا.
- ـــــ ، 1374، مجموعه آثار، ج1 (ماترياليسم در ايران)، چ دوم، تهران، صدرا.
- معرفت، محمدهادي، 1380، سياست و حکومت در قرآن (مصاحبه آيتالله معرفت با علوم سياسى)، ش11، ص27-34.
- ـــــ ، 1385، تفسير و مفسران، قم، مؤسسه فرهنگي تمهيد.
- مکارم شيرازي، ناصر، 1371، تفسير نمونه (28ج)، چ دهم، تهران، دار الكتب الإسلامية.
- ـــــ ، 1374، پيام قرآن، ج10، قم، مدرسه امام اميرالمؤمنين.
- ـــــ ، 1388، اهداف قيام حسينى، تهيه و تنظيم ابوالقاسم عليان نژادي دامغاني، قم، امام علي بن ابيطالب.
- موسوي خميني، سيدروحالله، بيتا، کشف الاسرار، قم، مصطفوي.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
ABEDI, Mohammad.(2025) The Specific Scientific Foundations of Political Interpretation in the Axes of " the Qur'anic Text". Ma`rifat-e Siasi, 13(2), 7-24
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mohammad ABEDI."The Specific Scientific Foundations of Political Interpretation in the Axes of " the Qur'anic Text"". Ma`rifat-e Siasi, 13, 2, 2025, 7-24
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
ABEDI, M.(2025) 'The Specific Scientific Foundations of Political Interpretation in the Axes of " the Qur'anic Text"', Ma`rifat-e Siasi, 13(2), pp. 7-24
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
ABEDI, M. The Specific Scientific Foundations of Political Interpretation in the Axes of " the Qur'anic Text". Ma`rifat-e Siasi, 2025; 13(2): 7-24