Ma`rifat-e Siasi, Volume 9, Issue 1, No 17, Year 2025 , Pages 57-74
Islamic Civilization in Descriptive and Normative Approaches
Article Type:
Research
Writers:
Abstract:
In Islamic political philosophy the term Medina city does not only mean a kind of civil life, but it has a close tie with the way its residents think. Based on what the inhabitants of Medina think, numerous civilizations are formed. Though civilizations have convergence, they differ in many other affairs. Discussion in affairs relating to the civilization is possible through two approaches: first, a descriptive approach through which the researcher deals with the nature of civilization by historical, real and illustrative view. Second, a normative approach through which a researcher deals with the way a civilization is formed. The second approach is more compatible with the modern Islamic civilization. This kind of view is a combination of civilization with the symbols since the foundation of civilization is thought. The insightful studies about the historical philosophy and social sciences can be more compatible with civilization in the second approach. This kind of view brings an agreement between history, philosophy and Hikmat. This view causes history to analyze the incidents than the mere quotation of them and describe than advise; a view that gives a philosophical identity to history and brings the history a normative approach. The first approach is identity builder and the second approach is future determiner.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تحلیل تمدن اسلامی در رویکردهای توصیفی و هنجاری
Abstract:
واژه «مدینه» در متون فلسفه‌ی سیاسی اسلامی نشان می دهد که تنها به معنای نوعی زندگی شهری نیست بلکه پیوندی نزدیک با «اندیشه» ساکنان آن دارد. بر اساس اندیشه ساکنان مدینه، مدن متعدد و به تبع آن، تمدن های متفاوت شکل می گیرد. تمدن ها به رغم «تقارب»، در بسیاری امور دارای «تفاوت» هستند. مطالعه در مباحث تمدنی، دست کم با دو رویکرد امکان پذیر است: نخست، رویکردی توصیفی است که محقق با نگاهی تاریخی، عینی و مصداقی به تبیین چیستی تمدن می پردازد. دوم، رویکردی هنجاری و پیشینی که طی آن پژوهشگر به چگونگی تحقق تمدن و بایسته های آن همت می گمارد. رویکرد دوم، به نظر با تمدن نوین اسلامی هماهنگتر است. رویکرد اول، تقلیل تمدن به نمادها و گزارش از آن بوده و حال آنکه اساس تمدن، تفکر است. مطالعات بینشیِ از سنخ فلسفه‌ی تاریخ و علم الاجتماع، می تواند سنخیت بیشتری با تمدن در رویکرد دوم داشته باشد. این نوع نگاه، بین تاریخ، فلسفه و حکمت قرابتی برگزار می کند که تاریخ را از صرف نقل حوادث، به تحلیل علل آن سوق داده و از توصیف ها به توصیه ها رهنمون می سازد؛ نگاهی که به تاریخ، هویتی فلسفی بخشیده و به رویکرد هنجاری نزدیک می کند. رویکرد اول، «هویت ساز» و رویکرد دوم «آینده ساز» می باشد.
References:
- ابن‌سينا، 1375، الاشارات و التنبيهات، قم، بلاغه.
- ابن‌منظور، محمد‌بن مکرم، 1414ق، لسان العرب، چ سوم، بيروت، دار صادر.
- باطني، محمدرضا، 1385، فرهنگ معاصر پويا، تهران، فرهنگ معاصر.
- پهلوان، چنگيز، 1388، فرهنگ و تمدن، تهران، نشر ني.
- جمعي از نويسندگان، 1386، جُستاري نظري در باب تمدن، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي.
- جمعي از نويسندگان، 1426ق، موسوعة الحضارة الاسلامية، قاهره، بي‌نا.
- حق‌شناس، علي‌محمد، 1381، فرهنگ معاصر هزاره، تهران، فرهنگ معاصر.
- خامنه‌اي، سيدعلي، 1393، طرح کلي انديشه اسلامي در قرآن، چ چهارم، تهران، صهبا.
- ـــــ ، (بیانات)، نرم افزار حدیث ولایت، قم، مرکز تحقيقات کامپیوتری اسلامي نور.
- خوري شرتوني، سعيد، 1403ق، اقرب الموارد، قم، كتابخانة آيت‌اله مرعشي نجفي.
- داوري اردکاني، رضا، 1379، اوتوپي و عصر تجدد، تهران، ساقي.
- ـــــ ، 1377، فارابي مؤسس فلسفه اسلامي، تهران پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
- دورانت، ويل، 1370، تاريخ تمدن، چ سوم، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامي.
- دورانت، ويليام جيمز، 1368، درآمدي بر تاريخ تمدن، ترجمة احمد بطحايي و خشايار ديهيمي، چ دوم، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامي.
- دهخدا، علي‌اکبر، 1377 لغت‌نامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران.
- رازی، قطب الدین،بي‌تا، شرح مطالع الانوار فى المنطق، قم، نجفی.
- سجادى، سيدجعفر، 1373، فرهنگ معارف اسلامى، چ سوم، تهران، دانشگاه تهران.
- شيخ اشراق، 1375، مجموعه مصنفات شيخ اشراق، تهران، موسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى.
- صدري افشار، غلامحسين و همكاران، 1388، فرهنگ معاصر، تهران، فرهنگ معاصر.
- صدري، احمد، 1380، مفهوم تمدن و لزوم احياي آن در علوم اجتماعي، تهران، هرمس.
- صليبا، جميل، 1366، فرهنگ فلسفى، ترجمة منوچهر صانعى دره بيدى، تهران، حكمت.
- طوسي، خواجه نصيرالدين، 1369، اخلاق ناصري، تصحيح مجتبي مينوي و عليرضا حيدري، تهران، خوارزمي.
- عميد، حسن، 1360، فرهنگ فارسي عميد، تهران، اميرکبير.
- فراهيدي، خليل‌بن احمد، 1410ق، كتاب العين، چ دوم، قم، هجره.
- لاريجاني، محمدجواد، 1376، نقد دينداري و مدرنيسم، تهران، اطلاعات.
- مجمع البحوث الاسلامية، 1414ق، شرح المصطلحات الفلسفية، مشهد، مجمع البحوث الاسلامية.
- محقق سبزواري، 1369-1379، شرح المنظومة، تصحيح و تعليق آيت‌اله حسن حسن‌زاده آملى و تحقيق مسعود طالبى، تهران، ناب.
- محمدي، منوچهر، 1377، سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران، تهران، دادگستر.
- مظاهري، ابوذر، 1393، افق تمدني آينده انقلاب اسلامي، اصفهان، آرما.
- موسوي خميني، سيدروح‌اله، 1379، صحيفه امام، تهران، مؤسسة تنظيم و نشر آثار امام خميني(ره).
- هامل، ژرژ، 1343، تمدن فرانسه، ترجمة روح‌اله عباسي، تهران، اميرکبير.
- هانتينگتون، ساموئل، 1378، برخورد تمدن‌ها و بازسازي نظم جهاني، ترجمة محمدعلي حميدرفيعي، تهران، دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي.
- ـــــ ، 1380، تمدن‌ها و بازسازي نظام جهاني، ترجمة مينو احمد سرشت، تهران، کتاب‌سرا.
- Rorty, Richard, 1991, The Priority of Democracy to philosoph, Cambridge University press.
- Arent, Hana, 1994, Religion and the Intellectuals, in Essays inn Understanding:1930-1945. Ed. By Jermon Kohn, Harcourt Brace & company.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Mahdi, Norouzi farani, Mohammad javad.(2025) Islamic Civilization in Descriptive and Normative Approaches. Ma`rifat-e Siasi, 9(1), 57-74
Mahdi ; Mohammad javad Norouzi farani."Islamic Civilization in Descriptive and Normative Approaches". Ma`rifat-e Siasi, 9, 1, 2025, 57-74
, M, Norouzi farani, M.(2025) 'Islamic Civilization in Descriptive and Normative Approaches', Ma`rifat-e Siasi, 9(1), pp. 57-74
