Ma`rifat-e Siasi, Volume 9, Issue 1, No 17, Year 2025 , Pages 89-105
The Position of Expediency in Espionage
Article Type:
Research
Writers:
Abstract:
Expediency is based on insight and management and all nations by regard it as a means for solving difficulties. However, this concept is restricted to certain rules in Fiqh and religion which distinguish it from other school of thoughts. Therefore, spies who are sent to gather information, must conform to certain rules that are in line with the Islam`s political system. They must not violate the assigned rules in order to get the information needed. Since spies are not fully informant of the religious rules and are not aware of the subtlety of the rules, they cannot suffice to their knowledge of the expediencies and take action upon espionage activities. Spies must delegate their decision making to the jurisprudents (Faqihs). Espionage requires up-to-the-minute, innovative and creative expediency. Compelling the spies to conform to the decisions of jurisprudents might lead to espionage insufficiencies. After taking the jurisprudential rules from Faqihs, the expediency must be transformed into a comprehensive law and the spies must learn these laws, attributes in accordance to these laws and the principles related to these laws. Naturally the spies will take expediency into consideration while doing their activities once they are bound to these laws
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :جایگاه مصلحت در فعالیت‌های جاسوسی
Abstract:
«مصلحت»، به مثابه رویکردی مستند به دوراندیشی و تدبیر، گرچه در همه جوامع برای برون رفت از مشکلات، مورد استفاده قرار می گیرد. اما این مفهوم در فقه و شرع، در گرو ضوابط خاصی قرار داده شده است که آن را از مصلحت در سایر مکاتب متمایز می کند. براین اساس، جاسوسانی که برای کسب خبر اعزام می شوند، باید به این ضوابط مقید باشند و در تحقق اهداف نظام سیاسی اسلام، کمترین خروج از مقتضای حکم اولی را داشته، مجاز نباشند به هر کاری برای وصول به غرض خود دست بزنند. ازآنجایی که جاسوسان احاطه لازم را نسبت به آموزه های دینی ندارند و از ظرافت های استنباط آگاهی ندارند، نمی توانند به درک خود از مصلحت های کلان اجتماعی اکتفا کرده، به رفتار اطلاعاتی مبادرت نمایند، بلکه باید آن را به فقیهان واگذار کرده و از آنان در این خصوص استفتاء نمایند. با عنایت به اینکه مقوله جاسوسی، مستلزم مصلحت اندیشی لحظه به لحظه، ابتکاری و خلاقانه است و الزام آنان به کسب نظر فقیهان، می تواند به ناکارآمدی مقوله جاسوسی بیانجامد، باید پس از أخذ احکام فقهی از سوی فقیهان، آن را به قانونی جامع نسبت به موارد مختلف تبدیل کرده و آنان را به آموزش این قوانین، انجام رفتارهای اطلاعاتی مطابق این قوانین و ضوابط را ملزم ساخت. طبیعی است آنان در این محدوده و ذیل این ضوابط، می توانند هنگام فعالیت های خویش به مصلحت اندیشی مبادرت ورزند.
References:
- آخوند خراساني، محمدکاظم، 1409ق، کفاية الاصول، قم، موسسه آل‌البيت(ع).
- آشوري، داريوش، 1364، فرهنگ سياسي، تهران، مرواريد.
- ابن‌فارس، احمدبن زكريا، 1404ق، معجم مقاييس اللغة، قم، مكتب الإعلام الإسلامي.
- ابن‌منظور، محمدبن مكرم، 1997، لسان العرب، بيروت: دار صادر.
- اصفهاني، شيخ الشريعه، بي‌تا، قاعده لاضرر، قم، دفتر انتشارات اسلامي.
- امين، حسن، 1374، «حاكميت و حكومت در فقه شيعه و سني»، كيان، ش 24، ص 24-32.
- انصارى، مرتضي، 1411ق، فرائد الاصول، قم، مؤسسة نشر اسلامي.
- ايوبى، هيثم و همكاران، 1981، الموسوعة العسكريه، بيروت، الموسسة العربية.
- تميمي، نعمان‌بن محمد، 1411ق، دعائم الاسلام، بيروت، دارالاضواء.
- خرازي، سيدمحسن، 1380، «کاوشي در حکم فقهي تجسس»، فقه اهل بيت (ع)، ش 26، ص 52-142.
- خوئي، ابوالقاسم، 1416ق، صراط النجاة فى اجوبة الاستفتائات، تعليق آيت‌اله ميرزاجواد تبريزى، قم، منتخب.
- زبيدى، محمدتقى، 1407ق، تاج العروس من جواهر القاموس، بيروت، دارالجيل.
- زحيلى، وهبة، 1430ق، العلاقات الدوليه، دمشق، دارالفکر.
- طوسي، محمدبن حسن، 1378، المبسوط في فقه الامامية، تهران، مرتضوي.
- صافي، لطف‌اله، 1415ق، استفتاءات پزشكى، قم، دارالقرآن الكريم.
- صالح‌پور، جهانگير، 1378، «امام خمينى فقيه دوران گذار»، كيان، ش 46، ص 26-37.
- طبرسى، فضل‌بن حسن، 1415ق، مجمع البيان، بيروت، مؤسسة الاعلمي.
- طريحي، فخرالدين، 1362، مجمع البحرين، تهران، مرتضوى.
- عروسي حويزي، علي‌بن جمعة، 1412ق، تفسير نور الثقلين، چ دوم، قم، اسماعيليان.
- عسکري، ابوهلال، 1412ق، الفروق اللغوية، قم، مؤسسة نشر اسلامى.
- غزالي، ابىحامد محمدبن محمد، 1417ق-1996م، المستصفى من علم الاصول، بيروت، دارالکتب العلمية.
- فياض، محمد اسحاق، 1419، محاضرات في اصول الفقه، تقريرات محقق خوئي، قم، مؤسسة نشر اسلامي.
- مجلسي، محمدباقر، 1403ق، بحار الانوار، بيروت، دارإحياء التراث العربي.
- مصطفوي، حسن، 1374، التحقيق في کلمات القرآن الکريم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي
- مطهرى، مرتضى، 1371(الف)، ختم نبوت، چ هفتم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1371(ب)، وحى و نبوت، چ ششم، تهران، صدرا.
- معيني علمداري، جهانگير، 1378، «رابطه مصلحت عمومي و آزادي فردي»، مجله دانشکده حقوق و علوم سياسي، ش 44، ص 149-174.
- مکارم شيرازي، ناصر، 1385، دائرة المعارف فقه مقارن، قم، مدرسه امام علي‌بن ابيطالب.
- منتظري، حسينعلي، 1367، مباني فقهي حکومت اسلامي، ترجمة محمود صلواتى، تهران، مؤسسة كيهان.
- موسوي خمينى، سيدروح‌الله، 1368، تحرير الوسيله، چ چهارم، قم، اسماعيليان.
- ـــــ ، 1373، المكاسب المحرمه، قم، مؤسسة تنظيم و نشر آثار امام خمينى.
- ـــــ ، 1378، صحيفه امام، تهران، مؤسسة تنظيم و نشر آثار امام خمينى.
- ـــــ ، 1385، الرسائل، قم، اسماعيليان.
- ـــــ ، 1421ق، كتاب البيع، تهران، مؤسسة تنظيم و نشر آثار امام خميني.
- نجفي، محمدحسن، 1367، جواهر الکلام فى شرح شرائع الاسلام، تهران، دارالكتب الاسلاميه.
- واقدي، محمدبن عمر، 1366، المغازي، ترجمة محمودمهدوي دامغاني، تهران: مرکز نشر دانشگاهي.
- وجدى، محمدفريد، بي‌تا، دائرة المعارف القرن العشرون، بيروت، دارالفكر.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Seyed sajjad.(2025) The Position of Expediency in Espionage. Ma`rifat-e Siasi, 9(1), 89-105
Seyed sajjad ."The Position of Expediency in Espionage". Ma`rifat-e Siasi, 9, 1, 2025, 89-105
, S.(2025) 'The Position of Expediency in Espionage', Ma`rifat-e Siasi, 9(1), pp. 89-105
