Pages:
5-21
Receive Date: 2025/10/20
Accept Date: 2025/10/20
Abstract:
The determination of the cognitive foundations of a thinker takes place in a variety of conditions. The structure of political thought is one of those conditions. The firmness of the universal thought of a thinker on his cognitive foundations and frameworks is such that some scholars consider the history of political systems and thought as the history of identifying cognitive systems. The status, limits and borderlines of demonstrable reason among the sources and means of knowledge have been the source of various branches in theology and political philosophy. Given that Ayatollah Javadi Amoli is one of the well-known thinkers of the Islamic world, the main question in the research is that, how the cognitive requirements of Javadi's demonstrable reason are determined in his political theory? The hypothesis of this article is that, equating of the demonstrable reason and religion in the political thought of Ayatollah Javadi Amoli, with an emphasis on the complementary role of the revelatory source, has led to the convergence of reason and revelation in response to the current socio-political problems. Using a desk-research and documentary method, with a content analysis approach, this paper seeks to prove its claim. Research findings indicate that Javadi's politics is a demonstrable politics, which has considered the definitive achievements of empirical reason, the faculty of imagination and abstractional intellect in the field of politics as part of the religious orders, and eliminates its intrinsic shortcomings with the revelatory politics
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :اقتضائات حضور عقل برهانی در معرفت سیاسی آیتالله جوادی آملی
Abstract:
تعیّن مبانی معرفتی یک اندیشمند در ظروف گوناگونی صورت می پذیرد. ساختار اندیشهی سیاسی یکی از آن ظروف است. استواری جهان دانی و جهان بانی یک اندیشمند بر چارچوب ها و بنیان های معرفتی او به اندازه ای است که برخی از اندیشمندانْ تاریخ نظام ها و اندیشه های سیاسی را تاریخ شناسایی نظام های معرفتی می دانند. جایگاه و حدود و ثغور عقل برهانی در میان منابع و ابزارهای معرفت دست مایهی انشعابات گوناگون در کلام و فلسفهی سیاسی گردیده است. نظر به اینکه آیت الله جوادی آملی یکی از اندیشمندان و متفکران بنام اصولی جهان اسلام است، سؤال اصلی در پژوهش نظری حاضر، این است که اقتضائات شناختی عقل برهانی جوادی چگونه در نظریهی سیاسی ایشان تعیّن یافته است ؟ فرضیهی این نوشتار آن است که همزادپنداری عقل برهانی و دین در اندیشهی سیاسی آیت الله جوادی آملی موجب همروی عقل و وحی در پاسخ به نیازهای سیاسی ـ اجتماعی روز با تأکید بر نقش مکمّل منبع وحیانی گردیده است. نوشتار با روش «مطالعهی اسنادی و کتاب خانه ای» و «تحلیل محتوا» سعی در اثبات مدعای خود نموده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است سیاست جوادی یک سیاست برهان بنیاد است که دستاوردهای قطعی عقل تجربی، قوّهی متخیّله و عقل تجریدی در حوزهی سیاست را جزو احکام دین قلمداد کرده و کاستی های ذاتی آن را با سیاست وحیانی برطرف می سازد.
References:
- اسميت، فيليپ، 1387، درآمدي بر نظرية فرهنگي، ترجمه حسن پويان، چ دوم، تهران، دفتر پژوهشهاي فرهنگي.
- جوادی آملی، عبدالله، 1381، دينشناسي، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1383، توحید در قرآن، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1384، بنیان مرصوص امام خمینی، چ هشتم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1384، حیات حقیقی انسان در قرآن، چ دوم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1384، حماسه و عرفان، چ هشتم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1384، معرفتشناسی در قرآن، چ سوم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1385، هدایت در قرآن، چ دوم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1386، سرچشمه اندیشه، ج3، چ پنجم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1386، «تبیین آیتالله جوادی آملی از سیاست حکمت متعالیه»، پگاه حوزه، ش216، ص4-6.
- ـــــ ، 1387، نسبت دین و دنیا، چ پنجم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1387، تحریر تمهید القواعد، ج3، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1387، تفسیر تسنیم، ج11، چ دوم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1387، «حکمت صدرایی و سیاست متعالیه در نشستی با حضرت آیت الله جوادی آملی»(1)، پگاه حوزه، ش247، ص6-9.
- ـــــ ، 1388، تفسیر تسنیم، ج1، چ هشتم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1388، اسلام و محیط زیست، چ پنجم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1388، ادب فنای مقربان، ج4، چ سوم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1388، حق و تکلیف در اسلام، چ سوم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1388، شریعت در آینه معرفت، چ پنجم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1388، تفسیر تسنیم، ج12، چ دوم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1388، زن در آیینه جمال و جلال الهی، چ نوزدهم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1388، قران در قرآن، چ هشتم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1388، ادب فنای مقربان، ج6، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1388، «تبیین برخی از مطالب منزلت عقل در هندسه معرفت دینی»، اسرا، ش2، ص17-40.
- ـــــ ، 1389، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، چ چهارم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1389، تفسیر تسنیم، ج5، چ پنجم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1389، تفسیر تسنیم، ج10، چ سوم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1389، انتظار بشر از دین، چ ششم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1389، تفسیر تسنیم، ج6، چ هشتم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1389، جامعه در قرآن، چ سوم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1389، تفسیر انسان به انسان، چ پنجم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1389، ادب فنای مقربان، ج1، چ هفتم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1389، ولایت فقیه، چ نهم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1389، تفسیر تسنیم، ج18، چ دوم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1389، تفسیر تسنیم، ج3، چ پنجم، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1389، تفسیر تسنیم، ج21، قم، نشر اسرا.
- ـــــ ، 1390، «سیاست متعالیه از منظر حکمت متعالیه»، حکمت اسرا، ش7، ص7-18.
- حسینزاده، محمد، 1387، معرفتشناسی، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.
- ـــــ ، 1390، پژوهشی تطبیقی در معرفتشناسی معاصر، چ سوم، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
- حقیقت، سیدصادق، 1385، روششناسی علوم سیاسی، قم، دانشگاه مفید.
- طباطبایی، سید محمدحسین، 1363، ترجمه تفسیر المیزان، ج1، چ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
- قادری، حاتم و بستانی، احمد، 1386، «مقام تخیّل در فلسفه سیاسی اسلامی ایرانی؛ مطالعه موردی فارابی»، علوم سیاسی، ش1، ص91-117.
- کاپلتسون، فردریک، 1362، فیلسوفان انگلیسی از هابز تا هیوم، ترجمه امیر جلالالدین اعلم، تهران، سروش.
- لازی، جان، 1362، درآمدی تاریخی بر فلسفه علم، ترجمه علی پایا، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
- مصباح یزدی، محمدتقی، 1383، آموزش فلسفه، ج1، تهران، شرکت چاپ و نشر بینالملل.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Alavian, Morteza, , Mohammad.(2025) Requirements for the Presence of Demonstrable Reason in Political Knowledge of Ayatollah Javadi Amoli. Ma`rifat-e Siasi, 10(2), 5-21
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Morteza Alavian; Mohammad ."Requirements for the Presence of Demonstrable Reason in Political Knowledge of Ayatollah Javadi Amoli". Ma`rifat-e Siasi, 10, 2, 2025, 5-21
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Alavian, M, , M.(2025) 'Requirements for the Presence of Demonstrable Reason in Political Knowledge of Ayatollah Javadi Amoli', Ma`rifat-e Siasi, 10(2), pp. 5-21
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Alavian, M, , M. Requirements for the Presence of Demonstrable Reason in Political Knowledge of Ayatollah Javadi Amoli. Ma`rifat-e Siasi, 2025; 10(2): 5-21