Ma`rifat-e Siasi, Volume 11, Issue 1, No 21, Year 2025 , Pages 37-56

    An in-depth Analysis of the Practical Monotheism Sides in the Islamic Transcendental Politics Context

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    ✍️ Mohammad Zolfaghari / PhD of Political Science, IKI / zolfaghary_mb1360@yahoo.com
    Mahdi Omidi Noghlebari / Associate Professor, IKI / omidiman@iki.ac.ir
    Pages: 37-56 Receive Date: 2025/10/26 Accept Date: 2025/10/26
    Abstract: 
    The transcendental Islamic politics is a monotheistic policy that seeks to expand monotheism in all individual and social arenas. In this sense, the practical monotheism has many social, political and civilian aspects and requirements. Exposing the transcendental nature of the Islamic politics, and its differentiation and challenges with the subordinated politics (non-monotheistic and anti-monotheistic), this paper aims to analyze the most important aspects, frequencies and outcomes of the transcendental Islamic politics in the Islamic transcendental politics. The findings show that, the practical monotheism, directly or indirectly, has a real, fundamental, inspirational, decisive, and governing role in all aspects of politics, including, the behavioral, functional, structural, policy-making, social politics systems, lifestyle, developing and civilizing pattern. Promoting the theoretical monotheism to the practical one, and applying its requirements in politics, provides the basis for the objective development of deism in the society, uniformity of politics, and its alignment with God's Will and Sovereignty. Using an analytical method, and focusing on the reason and the tradition, this paper analyzes the issue under discussion.
    Keywords: 
    monotheism
    practical monotheism
    civil monotheism
    monotheistic politics
    Islamic politics
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :واکاوی اضلاع توحید عملی در سپهر سیاست متعالیه اسلامی
    Abstract: 
    سیاست متعالیه‌ی اسلامی سیاستی است که اساس تعالی آن توحید، و کارویژه اش بسط توحید در عرصه‌ی فردی و اجتماعی است. از این حیث، توحید عملی دارای اضلاع متعدد اجتماعی و اقتضائات سیاسی و مدنی است که تبیین آن، مسئله‌ی تحقیق است. نویسنده درصدد است با واکاوی اضلاع آن، مهم ترین بسامدها و برون دادهای آن را در سپهر سیاست متعالیه‌ی اسلامی تحلیل نماید که در ضمن آن، زوایای تعالی و نیز نقطه‌ی تمایز و چالش آن با سیاست متدانیه (غیرتوحیدی و ضدتوحیدی) روشن می گردد. یافته‌ی برآمده آن است که توحید عملی به نحو مستقیم یا غیرمستقیم، دارای نقش حقیقی، مبنایی، الهام بخش، تعیین کننده و حاکمیتی در تمامی شئون سیاست، اعم از حیث رفتاری، کارکردی، ساختاری، سیاست گذاری، نظامات سیاسی ـ اجتماعی، سبک زندگی، الگوی توسعه و الگوی تمدنی است. ارتقای توحید نظری به عملی و کاربست اقتضائات آن در سیاست، زمینه ساز بسط عینی خداپرستی در ساحت مدنیت، یگانه شدن سیاست و هم‏جهتی آن با اراده و حاکمیت الهی است. نویسنده با اتکا بر عقل و نقل، و با استفاده از روش تحلیل محتوا در حوزه‌ی مباحث کلامی و دینی به تحلیل مسئله پرداخته است.
    Keywords: 
    توحید
    توحید عملی
    توحید مدنی
    سیاست توحیدی
    سیاست اسلامی
    References: 
    • نهج‌البلاغه، 1414ق، محقق صبحي صالح‏، قم، هجرت‏.‏
    • آملی، حیدر، 1391، جامع الأسرار و منبع الانوار، ترجمه محمدرضا جوزی، تهران، هرمس.
    • بازرگان، مهدی، ۱۳۷۷، آخرت و خدا، هدف بعثت انبیاء تهران، مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
    • پارسانيا، حمید، 1388، خبرگزاری تابناک، www.Tabnak.ir، تاریخ انتشار: 4/9/1388.
    • جعفري، محمدتقي، 1373، تکاپوي انديشه‌ها، تهران، فرهنگ اسلامي.
    • ـــــ ، 1379، حکمت اصول سياسي اسلام، تهران، بنياد نهج‌البلاغه.
    • ـــــ ، 1388، فرهنگ پیرو؛ فرهنگ پیشرو، تهران، مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
    • جوادي آملي، عبدالله، 1383، تفسير موضوعي قرآن کريم، ج2 (توحيد در قرآن)، قم، إسراء.
    • ـــــ ، 1388، روابط بين‌الملل در اسلام، قم، اسراء.
    • ـــــ ، 1378، شريعت در آينه معرفت، قم، اسراء.
    • ـــــ ، 1379، ولایت‌فقیه؛ ولايت فقاهت و عدالت، قم، اسراء.
    • ـــــ ، 1389، انتظار بشر از دین، محقق محمدرضا مصطفی پور، قم، اسراء.
    • ـــــ ، 1386، وحدت جوامع در نهج‌البلاغه، قم، اسراء.
    • حسینی هاشمی، منیرالدین، 1387، آسیب‌شناسی جریان ولایت الهیه در متن حوزه، دانشگاه و نظام اجرایی (نامه‌ای به امام خمینی)، قم، فرهنگستان علوم اسلامی.
    • حقیقت، سید صادق، 1388، «گونه‌شناسی ارتباط دین و سیاست در اندیشه سیاسی شیعه»، نامه مفید، ش44، ص5-32.
    • حسيني خامنه‌ای، سيدعلی، بیانات، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌ خامنه‌ای، www.khamenei.ir.
    • ـــــ ، 1392، طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، تهران، مؤسسه فرهنگی ایمان جهادی.
    • ـــــ ، بی‌تا، بيانات، نرم‌افزار به‌سوی نور( نسخه 4)، محصول مرکز اطلاعات رسانی غدیر، حديث ولايت، قم، مؤسسه نور.
    • ذوالفقاری، محمد، 1392، «اقتضائات اصل توحید نظری در اندیشه سیاسی اسلامی»، معرفت سیاسی، ش2، ص5-26.
    • ـــــ ، 1397، راهبردهای سیاست توحیدمحور اسلامی در عصر پساسکولار، رساله دکتری، رشته علوم سیاسی، قم، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
    • سبزواری، ملاهادی، 1370، رسائل حکیم سبزواری، مصحح جلال‌الدین آشتیانی، تهران، اسوه.
    • سروش، عبدالکریم، 1376، مدارا و مدیریت، مدارا و مدیریت، تهران، صراط.
    • ـــــ ، 1377، رازدانی و روشنفکری و دینداری، تهران، صراط.
    • شاه‌آبادی، محمدعلی، 1387، شذرات المعارف، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
    • شبان‌نیا، قاسم، 1395، فلسفه سیاست، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
    • شجاعی‌زند، علیرضا، 1376، مشروعیت دینی دولت و اقتدار سیاسی دین: بررسی جامعه‌شناختی مناسبات دین و دولت در ایران اسلام، تهران، تبیان.
    • صدرالدین شيرازي، محمد بن ابراهيم، 1383، شرح اصول کافی، ‏محقق محمد خواجوي، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگي‏‏.‏
    • صدر، محمدباقر، 1421ق، الاسلام يقود الحياة، قم، مرکز الابحاث الدراسات التخصيصيه للشهيدالصدر.
    • صدرا، علیرضا، 1393، الگوی متعالی سیاست متعالی؛ برترین جایگزین الگوی متدانی سیاست متدانی، سومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، تهران، اردیبهشت و خرداد.
    • ـــــ ، 1386، برترین جایگزین دکترین‌هاي جهانی، مجموعه مقالات دومین همایش دکترین مهدویت، ج3، قم، مؤسسه آینده روشن (دکترین مهدویت).
    • صدوق، مسعود، 1395، گفتمان انقلاب اسلامی، تهیه و تنظیم محمدصادق حیدری، قم، مؤسسه انتشاراتی امام عصر.
    • طباطبايي، محمدحسين، 1374، ترجمه تفسير الميزان، 20جلد، جامعه مدرسين حوزه علميه قم، قم، دفتر انتشارات اسلامي.
    • عامري نيشابوري، محمدبن يوسف، 1991م، السعادة و الاسعاد فی السیرة الانسانیة، مصحح احمد عبدالحليم عطيه، قاهره، دارالثقافة للنشر و التوزيع.
    • عبدالرازق، علی، 1925م، الاسلام و اصول الحکم، القاهره.
    • عميد زنجاني، عباسعلي، 1373، فقه سياسي، ج1، تهران، امير كبير.
    • قادری، حاتم، 1378، اندیشه‌هایی دیگر، تهران، بقعه.
    • قاضی‌زاده، کاظم، 1384، سیاست و حکومت در قرآن، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
    • قمي، علي بن ابراهيم‏، 1363، تفسير القمي‏، محقق: موسوي جزايري، طيب‏، قم، دارالكتاب.
    • كليني، محمدبن یعقوب، 1365، اصول كافي، تهران، دارالكتب الإسلامية.
    • كواكبي، ‌عبدالرحمن، 1363، طبايع الاستبداد، ترجمه عبدالحسين ميرزاي قاجار، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
    • مجلسی، محمدتقی، 1404ق، بحارالانوار، بيروت، مؤسسه الوفاء.
    • مجتهد شبستری، محمد، 1375، هرمنوتیک، کتاب و سنت، تهران، طرح نو.
    • مصباح يزدي، محمدتقي، 1384، حقوق، و سياست در قرآن، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1389، معارف قرآن (1-3)؛ «خداشناسی، جهان‌شناسی، انسان‌شناسی»، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1382، کاوش‌ها و چالش‌ها، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1388، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، قم، انتشارات مؤسسه آمورشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1366، توحيد در نظام عقيدتي و نظام ارزشي اسلام، قم، شفق.
    • ـــــ ، 1391الف، نظريه حقوقي اسلام، 2جلد، تحقيق و نگارش محمدمهدي نادري قمي، كريمي‌نيا، محمدمهدی، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1391ب، ‌چکيده‌اي از انديشه‌هاي بنيادين اسلامي، تدوين محمدمهدي نادري قمي، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام.خميني.
    • ـــــ ، 1390، نظريه سياسي اسلام، ج1و2، تحقيق کريم سبحاني، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • مطهری، مرتضی، 1358الف، مجموعه‏ آثار شهيد مطهري، ج2، امامت و رهبری، تهران، صدرا.
    • ـــــ ، 1358ب، ج2: جهان‌بینی توحیدی، تهران، صدرا.
    • ـــــ ، 1358پ، ج3: کلام: کلیات علوم اسلامی، ج2، تهران، صدرا.
    • ـــــ ، 1358ت، ج3: ولاء و ولایت‌ها، تهران، صدرا.
    • ـــــ ، 1358ث، ج26: آشنایی با قرآن، تهران، صدرا.
    • ـــــ ، 1358ج، ج‏2: وحی و نبوت، تهران، صدرا،
    • ـــــ ، 1358چ، ج15: فلسفه تاریخ (1-4)، تهران، صدرا.
    • ـــــ ، 1358ح، ج24: نهضت‌هاي اسلامي در صد سال اخير، تهران، صدرا.
    • ـــــ ، 1358خ، ج25: تکامل اجتماعی انسان در تاریخ؛ نبرد حق و باطل، تهران، صدرا.
    • ـــــ ، 1358د، ج24: آینده انقلاب اسلامی، تهران، صدرا.
    • مكارم شيرازي، ناصر، 1371، تفسير نمونه، 28جلد، تهران، دارالكتب الإسلامية، چ10.
    • منتظری، حسینعلی، 1412ق، دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیه، ج4، بیروت، الدار الاسلامیة.
    • موسوي خمینی، سيدروح‌الله، 1358، تفسير سوره حمد، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    • ـــــ ، 1388، شرح جنود عقل و جهل، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خميني.
    • ـــــ ، 1372، صحیفه نور، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    • نصار، ناصیف، 1970م، نحو مجتمع جدید، بیروت، دارالنهار.
    • واعظی، احمد، 1378، حکومت دینی: تأملی در اندیشة سیاسی اسلام، قم، مرصاد.
    • هیئة الکبار العلماء، 1408ق، «قرار هیئة الکبار العلماء»، مجلة البحوث الاسلامی، ش۲۳، ص389-394.
    • 76 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Zolfaghari, Mohammad, Omidi Noghlebari, Mahdi.(2025) An in-depth Analysis of the Practical Monotheism Sides in the Islamic Transcendental Politics Context. Ma`rifat-e Siasi, 11(1), 37-56

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mohammad Zolfaghari; Mahdi Omidi Noghlebari."An in-depth Analysis of the Practical Monotheism Sides in the Islamic Transcendental Politics Context". Ma`rifat-e Siasi, 11, 1, 2025, 37-56

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Zolfaghari, M, Omidi Noghlebari, M.(2025) 'An in-depth Analysis of the Practical Monotheism Sides in the Islamic Transcendental Politics Context', Ma`rifat-e Siasi, 11(1), pp. 37-56

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Zolfaghari, M, Omidi Noghlebari, M. An in-depth Analysis of the Practical Monotheism Sides in the Islamic Transcendental Politics Context. Ma`rifat-e Siasi, 2025; 11(1): 37-56