Ma`rifat-e Siasi, Volume 3, Issue 1, No 5, Year 2025 , Pages 35-64

    The Interaction between the Clerics and Islamic Government

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Ali Ma’soumi / An assistant professor of Imam Khomeini Educational and Research Institute / Politicsmag@Qabas.net
    Abstract: 
    Different views have been presented about the kind of interaction between the clerics and Islamic government. One of them is that the clerics are at the service of and subject to Islamic government and that it is incumbent on all people, including the clerics, to obey all its institutions as part of their religious duty towards the Islamic government. Another view is that Islamic government should be governed by the clerics and that in the Islamic government which is the conduct for implementing divine bounds it is the religious scholars and religious authorities who take this responsibility. According to this view, the Islamic government has to be headed by the clerics as religious leaders. Another view which principally rejects the idea of the relationship between religion and politics and distinguishes the presence and mission of the clerics form those of the government. Finally, there is a view that backs the idea of the relationship between religion and politics, but ignores the relationship between the clerics and government and stresses the idea of setting up an Islamic government but without the clerics. Each one of these views originates from the way its advocates perceive such things like the clerics and Islamic government, the relationship between religion and society, Islam and government, Islam and the clerics, the clerics and society, etc. Expounding the concepts and principles of the subject matter of this topic and investigating the different views about it, the present paper investigates and provides a model which is consistent with the political philosophy of Islam and identical to the political thought of Imam Khomeini, the founder of the Islamic Republic system
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :تعامل روحانیت و دولت اسلامی
    Abstract: 
    در ارتباط با نوع تعامل روحانیت با دولت اسلامی دیدگاه­های متفاوتی وجود دارد: دیدگاهی روحانیت را تابع دولت اسلامی و در خدمت آن می­داند و معتقد است که چون دولت اسلامی است، به حکم وظیفه دینی همه از جمله روحانیت، باید از همه‌ی اجزا آن اطاعت کند. دیدگاه دیگر روحانیت را حاکم بر دولت اسلامی دانسته و معتقد است که دولت اسلامی مجرای اجرای حدود الهی است و عامل اجرای آن عالمان و کارشناسان دین هستند. دولت اسلامی آن گاه محقق می شود که روحانیت به عنوان رهبری دینی در رأس آن باشد. جریانی نیز اصولاً ارتباط میان دین و سیاست را قبول ندارد و با همین توجیه، عرصه‌ی حضور و مأموریت روحانیت و دولت را متفاوت و از هم جدا می داند. تفکری مدعی پیوند دین و سیاست است، ولی این پیوند را به روحانیت و دولت سرایت نمی دهد و معتقد به دولت اسلامی، منهای روحانیت است. منشأ هریک از این دیدگاه ها، تلقی صاحبان آن از مفهوم روحانیت و دولت اسلامی، رابط بین دین و جامعه، اسلام و حکومت، اسلام و روحانیت، روحانیت و جامعه و... است. در این مقاله، پس از تبیین مفاهیم و مبانی موضوع و بررسی دیدگاه های مختلف در این خصوص، به بررسی و ارائه الگویی هماهنگ با فلسفه سیاسی اسلام و منطبق بر اندیشه‌ی سیاسی امام خمینی(ره)، به عنوان بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی پرداخته می شود.
    References: 
    • اغصان، علي رحیق، دانشنامه در علم سیاست ، تهران، فرهنگ صبا، ص300.
    • امام خمینی، تحریر الوسیله، تهران، مكتبه الاعتماد، 1366.
    • ـــــ ، جهاد اکبر، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار، 1373.
    • ـــــ ، شرح چهل حدیث، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار 1373.
    • ـــــ ، صحيفه نور، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 1370.
    • ـــــ ، كشف الاسرار، تهران، محمد، بي‌تا.
    • ـــــ ، ولايت فقيه: حكومت اسلامي قم، مؤسسه تنظيم و نشر آثار، 1373.
    • باربيه، موريس، دين و سياست در انديشه مدرن، ترجمه اميررضايي، تهران، قصيده سرا، 1384.
    • بازرگان ، مهدی، بعثت و ایدئولوژی، تهران، طلوع، 1345.
    • ـــــ ، آخرت و خدا هدف رسالت انبياء، تهران، مؤسسه خدمات فرهنگي رسا، 1377.
    • جعفریان، رسول، دین و سیاست در دوره صفویه، قم، انصاریان، 1370.
    • جمشیدی، محمدحسین، اندیشه سیاسی امام خمینی، تهران، پژوهشكده امام خمینی و انقلاب اسلامی، 1388.
    • جوادی آملی، عبداللـه، ولایت فقیه: فقاهت و عدالت، قم، اسراء، 1378.
    • حائری، عبدالهادی، تشیع و مشروطیت در ایران، بي‌جا، امیر کبیر، بی‌تا.
    • حر عاملي، محمد بن حسن، وسائل الشيعه، قم، مؤسسة آل البيت لاحياء التراث، 1416ق.
    • خامنه‌ای، سيدعلی، حوزه و روحانیت در آیینه رهنمودهای مقام معظم رهبری، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1375.
    • ذبیح‌زاده، علینقی، مرجعیت و سیاست در عصر غیبت، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، 1383.
    • سروش، عبدالکریم، قبض و بسط تئوریک شریعت، تهران، موسسه فرهنگی صراط، 1373.
    • شجاعی زند، علیرضا، «مشروعیت دینی دولت و اقتدار سیاسی دین»، نشر تبیان، 1376
    • شریعتی، علی، تشیع علوی و تشیع صفوی، تهران، چاپخش، 1378.
    • ـــــ ، مذهب عليه مذهب، تهران، چاپخش، 1377.
    • صدر، محمدباقر، الاسلام یقود الحیات (رسالتنا)، بی‌جا، مركز الابحاث و الدراسات التخصصیه للشهید الصدر، 1379.
    • طباطبائي، سيدمحمدحسين، الميزان، بيروت، مؤسسة الاعلي للمطبوعات، 1411ق.
    • طبری، محمدبی‌جریر، تفسیر طبری،تهران، توس، 1367.
    • عالم، عبدالرحمن، بنيادهاي علم سياست، تهران، ني، 1373.
    • قائم مقام فراهانی، میرزا عیسی، احکام جهاد و اسباب الرشاد، با مقدمه و تصحیح غلامحسین زرگری نژاد، تهران، بقعه، 1380.
    • قرطبی، محمدبن‌احمد، الجامع لاحکام القرآن، بی‌جا، دارالفكر، 1424ق .
    • ماوردی، علی بن محمد، النکت و العیون: تفسیر الماوردی، بی‌جا، دار الكتب العلمیه، 1386.
    • محقق كركی، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، 1379.
    • ـــــ ، رسائل المحقق الكركي، قم، مكتبة آيةالله المرعشي العامة، 1409ق.
    • مصباح یزدی، محمدتقی، جامعه و تاریخ، قم، سازمان تبلیغات اسلامی، 1372.
    • مطهري، مرتضي، روحانيت، قم، دفتر تبليغات اسلامي، 1370.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Ma’soumi, Ali.(2025) The Interaction between the Clerics and Islamic Government. Ma`rifat-e Siasi, 3(1), 35-64

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Ali Ma’soumi."The Interaction between the Clerics and Islamic Government". Ma`rifat-e Siasi, 3, 1, 2025, 35-64

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Ma’soumi, A.(2025) 'The Interaction between the Clerics and Islamic Government', Ma`rifat-e Siasi, 3(1), pp. 35-64

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Ma’soumi, A. The Interaction between the Clerics and Islamic Government. Ma`rifat-e Siasi, 2025; 3(1): 35-64