Ma`rifat-e Siasi, Volume 3, Issue 2, No 6, Year 2025 , Pages 101-134
Guardianship-centeredness in the Iranian- Islamic Model of Political Progress
Article Type:
Research
Writers:
Abstract:
According to Islamic thought, God is the creator and possessor of the universe. In order to make use of the things which belong to Him we need to get His permission. Political progress demands benefitting from the world of legislation and again demands getting the Possessor's permission. A divine guardian manifested in the Holy Prophet (May the blessing and peace of Allah be upon him and his progeny), Imams (peace be upon them) and during the period of occultation, a just jurist who enjoys the requirements is the only one whom God has given permission to make use of what is in this world in line with the aim of creation. Accordingly, Islamic political progress is a process resulting from a good political act performed by natural or legal personalities with the permission of jurist guardian and is intended to achieve man's happiness by administering justice, living an agreeable life and bringing about a dynamic perfection-oriented civilization. Therefore, political progress in a society which follows a guardian jurist cannot be comprehended except through the theory of a designated jurist guardian. The other views will, therefore, have no direct relationship with political progress. This entails that such thing like insight, devotion, political resistance and obedience are of the essence in the guardianship of religious jurist
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :ولایت‌مداری در الگوی پیشرفت سیاسی اسلامی ـ ایرانی
Abstract:
در اندیشه اسلامی، خداوند خالق و مالک عالم هستی است و تصرّف در ملک او نیازمند اذن و اجازه می باشد. پیشرفت سیاسی مستلزم تصرّف در عالم تشریع بوده و این تصرف نیز مشروط به اذن و اجازه مالک است. ولیّ الاهی، که در پیامبر(ص)، ائمه(ع) و در عصرغیبت، در فقیه عادل و با کفایت متجلی می گردد، تنها کسی است که از سوی خداوند مأذون و مأمور بوده تا در راستای هدف خلقت، در این عالم تصرّف نماید. ازاین رو، پیشرفت سیاسی اسلامی، فرایندی است که در نتیجه‌ی انجام عمل صالح سیاسی، از که توسط افرادِ ماذون از سوی ولیّ امر، در جهت سعادت انسانی برای برپایی عدالت و دست یابی به حیات طیبه، تحقّق یافته و موجب پویایی تمدن کمال محور می گردد. تحقق این امر مبتنی بر عبودیت الاهی، و فرجام شناسی و باور به زندگی در سرای آخرت می باشد. در این صورت، جامعه از شاخص هایی هم چون عمل صالح سیاسی، بصیرت سیاسی و اطاعت پذیری، که شرط تحقق پیشرفت سیاسی است، بهره مند خواهد شد، ازاین رو، پیشرفت سیاسی در جامعه ولایی، تنها بر اساس نظریه انتصابی ولایت فقیه متصور است؛ سایر دیدگاه ها در این مورد، ارتباط مستقیمی با پیشرفت سیاسی نخواهند داشت. به عبارت دیگر، پیشرفت سیاسی در صورتی محقق خواهد شد که انسان با اختیار سیاسی خویش، ولایت ولیّ الاهی را برگزیده و با انجام عمل صالح سیاسی، خویشتن را مطیع اوامر او گرداند.
References:
- ابراهيمي ديناني، غلامحسين، دفتر عقل و آيت عشق، تهران، طرح نو،چاپ سوم 1385.
- ارسطو، سياست، ترجمه: حميد عنايت، چاپ ششم، تهران، علمي و فرهنگي: 1386.
- ـــــ، اخلاق نيکوماخوس، ترجمه: محمد حسن لطفي، تهران، طرح نو:1385.
- افلاطون، مجموعه آثار، (جمهوري، مرد سياسي، قوانين) ترجمة محمدحسن لطفي، چ سوم، تهران، خوارزمي، 1380.
- بازرگان، مهدي، آخرت و خدا هدف بعثت انبيا، تهران، خدمات فرهنگي رسا،1377.
- بديع، برتران، توسعه سياسي، ترجمة احمد نقيب زاده، تهران، قومس، 1376.
- تافلر، الوين، موج سوم، ترجمة شهسندخت خوارزمي، تهران، خوارزمي، 1371.
- جعفري، محمدتقي، شرح نهج البلاغه، چ هفتم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، 1376.
- جوادي آملي، عبداله، تفسير موضوعي(سيره رسول اکرم در قرآن)، قم، اسراء، 1376.
- ـــــ، ولايت فقيه ولايت فقاهت و عدالت، چ يازدهم، قم، اسراء، 1379.
- حائري يزدي، مهدي، حکمت و حکومت، بي‌جا، بي‌نا، بي‌تا.
- حسين زاده، محمد، مباني معرفت ديني، چ يازدهم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، 1385.
- ـــــ، در آمدي بر معرفت‌شناسي و مباني معرفت‌ديني، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، 1385.
- ـــــ، پژوهشي تطبيقي در معرفت‌شناسي معاصر، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، 1385.
- حسينى همدانى، سيدمحمد حسين، انوار درخشان، تهران، لطفي، 1404ق.
- حسيني دشتي، سيدمصطفي، معارف و معاريف: دائرة المعارف جامع اسلامي، تهران، مؤسسه فرهنگي آرايه، 1385.
- راش، مايکل، جامعه و سياست؛ مقدمه‌اي بر جامعه شناسي سياسي، ترجمه منوچهر صبوري، تهران، سمت،1377.
- طباطبايي، سيد محمد‌حسين، تفسير الميزان، ترجمه: سيد محمدباقر موسوي همداني، چاپ يازدهم، قم: انتشارات اسلامي، 1378.
- طوسي، خواجه نصير الدين، اخلاق ناصري، تصحيح: مجتبي مينوي و عليرضا حيدري، تهران، خوارزمي: 1369.
- العسل، ابراهيم، توسعه در اسلام، ترجمه: عباس عرب، مشهد، شرکت نشر،1378.
- قرشى سيد على اكبر، قاموس قرآن، تهران، دار الكتب الإسلامية، چاپ ششم، 1371.
- کاپلستن، فردريک، تاريخ فلسفه، ترجمه جلال الدين مجتبوي، تهران: علمي فرهنگي،چاپ سوم، 1375.
- کديور، محسن،حکومت ولايي، تهران: نشر ني، چاپ اوّل، 1377، .
- لاريجاني، محمدجواد، تدين، حکومت و توسعه، تهران:موسسه فرهنگي انديشه معاصر،1377.
- لاک، جان، نامه‌اي در باب تساهل، ترجمه شيرزاد گلشاهي کريم، تهران، نشر ني، 1377.
- مصباح يزدي، محمدتقي، آموزش فلسفه، تهران، سازمان تبليغات اسلامي،چاپ دوم، 1379،
- ـــــــــــ، جامعه و تاريخ، تهران، سازمان تبليغات اسلامي، مرکز چاپ و نشر 1368.
- ـــــــــــ، حقوق و سياست، تحقيق و نگارش: محمد شهرابي، قم، مؤسسه امام خميني، 1377.
- ـــــــــــ، نظريه سياسي اسلام، تحقيق و نگارش: کريم سبحاني، چاپ دوم، قم، مؤسسه امام خميني، 1388.
- مطهري، مرتضي، مجموعه آثار، قم، صدرا، چاپ ششم،1370.
- مكارم شيرازى ناصرى، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامية، چاپ اول، 1374 ش.
- موسوي خميني، سيدروح‌اله، آداب الصلاة (آداب نماز)، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، بي‌تا.
- ـــــ، ولايت فقيه(حکومت اسلامي)، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، بي‌تا.
- ـــــ، تقريرات فلسفه، مقرر سيد عبد الغنى اردبيلى، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، بي‌تا.
- ـــــ، سر الصلاة، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، بي‌تا.
- ـــــ، صحيفه امام، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، بي‌تا.
- نصيري، محمد، حقوق بين الملل خصوصي:(کليات، تابعيت، اقامتگاه)، تنظيم و ويرايش: مرتضي کاخي، تهران:آگاه، 1372.
- هابز، توماس، لوياتان، ترجمه حسين بشريه، تهران، نشرني، 1380.
- هانتينگتون، ساموئل، موج سوم دمکراسي در پايان سده بيستم، ترجمه احمدشهسا، تهران: علمي فرهنگي،1373.
- ابن منظور، محمد بن مكرم، لسان العرب، بيروت، ناشر: دار صادر، چاپ سوم، 1414 ه ق.
- احسايى، ابن ابى جمهور، محمد بن على، عوالي( غوالي) اللئالي العزيزية، قم، دار سيد الشهداء للنشر،چاپ اول، 1405 ه.ق.
- بحر العلوم، محمد بن محمد تقى، بلغة الفقيه، تهران، ناشر: منشورات مكتبة الصادق، چاپ چهارم، 1403 ه ق.
- بحرانى سيد هاشم، البرهان فى تفسير القرآن، تهران، بنياد بعثت،1416 ق.
- بحراني، ابن ميثم، شرح نهج البلاغه، بيروت، دارالثقلين، چاپ اوّل،1420ه.
- برقى، ابو جعفر احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم، چاپ دوم، 1371 ه ق.
- بهبهاني، سيد علي، مصباح الهداية في إثبات الولاية، با اشراف رضا استادي، قم،مدرسه دارالعلم، چاپ چهارم،1418ق.
- حائرى تهرانى مير سيد على، مقتنيات الدرر و ملتقطات الثمر، تهران، دار الكتب الاسلاميه، 1377 ش.
- خمينى، سيد روح اللَّه موسوى، كتاب البيع، ناشر: مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني1.
- راغب اصفهانى، حسين بن محمد، المفردات في غريب القرآن، مصحح: صفوان عدنان داودى، بيروت، ناشر: دار العلم، الدار الشامية، چاپ اول، 1412 ه ق.
- سلامي، عباس، بحوث استدلاليه في ولاية الفقيه، قم : عرش انديشه،1385.
- صادقى تهرانى محمد، الفرقان فى تفسير القرآن بالقرآن، قم، انتشارات فرهنگ اسلامى، چاپ دوم، 1365 ش.
- صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات في فضائل آل محمد، قم، مكتبة آية الله المرعشي، چاپ دوم، 1404 ق.
- طباطبايى سيد محمد حسين، الميزان فى تفسير القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعهى مدرسين حوزه علميه قم، چاپ پنجم، 1417 ق.
- طباطبايى بروجردى، آقا حسين، جامع أحاديث الشيعة، تهران، انتشارات فرهنگ سبز، چاپ اول، 1429 ه ق.
- طبرسى فضل بن حسن، مجمع البيان فى تفسير القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم،1372 ش.
- طريحى، فخرالدين، مجمع البحرين، مصحح: سيد احمد حسينى، تهران، ناشر: كتابفروشى مرتضوى، چاپ سوم،1416ه ق.
- طوسي،(شيخ طوسي)، الإستبصار فيما اختلف من الأخبار، تهران، اسلاميه، چاپ سوم، 1390.
- عبدالرازق، علي، الاسلام و اصول الحکم، نقد و تعليق، ممدوح حقّي، بيروت، منشورات دار مکتبة الحياة،1966.
- عروسى حويزى، عبد على بن جمعه، تفسير نور الثقلين، تحقيق: سيد هاشم رسولى محلاتى، چاپ چهارم قم، اسماعيليان، 1415 ق.
- فارابي، أبونصر، محمدبن محمد، السياسة المدنية، تهران، سروش، 1376.
- فراهيدى، خليل بن احمد، كتاب العين، قم، منشورات الهجرة، چاپ دوم، 1410 ه ق.
- فيض كاشانى، محمد محسن، الوافى، مصحح: ضياء الدين حسينى اصفهانى، اصفهان، كتابخانه امام امير المؤمنين علي 7، چاپ اول، 1406 ه ق.
- کليني، محمدبن يعقوب،اصول کافي، اسوه، چاپ دوم، 1372.
- كاشف الغطاء، جعفر بن خضر، كشف الغطاء عن مبهمات الشريعة الغراء (ط-الحديثة)، قم، ناشر: دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم،بي‌تا، چاپ اول.
- لارى،سيدعبدالحسين، مجموع الرسائل، قم، ناشر: مؤسسة المعارف الإسلامية، چاپ اول،1418ق.
- مصطفوى، حسن، التحقيق في كلمات القرآن الكريم، تهران، مركز الكتاب للترجمة و النشر، چاپ اول، 1402 ه ق.
- نائينى، ميرزا محمد حسين بن عبد الرحيم غروى، منية الطالب في حاشية المكاسب، مقرر: شيخ موسى بن محمد نجفى خوانسارى، تهران، ناشر: المكتبة المحمدية، چاپ اول، 1373 ه ق.
- نجفى، محمد حسن بن باقر، جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، مصحح: شيخ عباس قوچانى، بيروت، دار إحياء التراث العربي،بي‌تا، چاپ هفتم.
- نورى، ميرزا حسين، مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، بيروت، ناشر: مؤسسه آل البيت :، چاپ اول، 1408 ه ق.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Mahdi.(2025) Guardianship-centeredness in the Iranian- Islamic Model of Political Progress. Ma`rifat-e Siasi, 3(2), 101-134
Mahdi ."Guardianship-centeredness in the Iranian- Islamic Model of Political Progress". Ma`rifat-e Siasi, 3, 2, 2025, 101-134
, M.(2025) 'Guardianship-centeredness in the Iranian- Islamic Model of Political Progress', Ma`rifat-e Siasi, 3(2), pp. 101-134
