معرفت سیاسی، سال پنجم، شماره دوم، پیاپی 10، 1392، صفحات 47-68

    وحدت‌گرایی و کثرت‌گرایی؛ دو جریان اصلی در تاریخ فلسفه سیاسی

    نویسندگان:
    مهدی قربانی / انشجوی دکتری علوم سیاسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی / mqorbani60@yahoo.com
    چکیده: 
    نظام های سیاسی به نظام های وحدت گرا و کثرت گرا تقسیم می شوند. وحدت گرایی در حوزه‌ی سیاست در مورد اندیشه هایی به کار می رود که بر تمرکز قدرت سیاسی تأکید کرده و حق حاکمیت را منحصر به دولت و اراده آن می داند. در مقابل، کثرت گرایی بر تنوع منابع قدرت و توزیع آن میان گروه های رقیب اصرار می ورزد. در طول تاریخ، این دو جریان فکری ـ سیاسی، طرفداران زیادی در میان فیلسوفان سیاسی داشته، و هر کدام برای اثبات دیدگاه خود، استدلال های گوناگونی را بیان کرده اند. به نظر می رسد، کمتر فیلسوف سیاسی را می توان یافت که اندیشه های او در چارچوب یکی از این دو جریان قابل طرح نباشد. با این حال، هر دو جریان به یک اندازه قابل نقد بوده و هر دو راه افراط در پیش گرفته اند. همین امر آنها را با چالش هایی در ساحت اندیشه و عمل مواجه کرده است. فیلسوفان معاصر اسلامی، با درک درست از این چالش، در جهت برون رفت از آن گام های مؤثری در بهره مندی از مزایای این دو جریان و پرهیز از معایب آنها برداشته و اندیشه وحدت در عین کثرت سیاسی را مطرح نمودند.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    Unitarianism and Pluralism; Two main trends in the history of Political Philosophy
    Abstract: 
    Political systems can be divided into monist and pluralist systems in terms of their inclination towards monism or pluralism. In the field of politics, monism refers to those thoughts which concentrate on the centralization of authority and considers that only the state has the right and decision to rule. On the contrary, pluralism concentrates on the diversity of power resources and on distributing power among the competing groups. Throughout history, these two ideological-political trends have been supported by political philosophers, and each trend offers certain evidence to support its views. Apparently, there may be very few political philosophers whose thought cannot be discussed within the frame of one of these two trends, in spite of the degree of the attachment of each of these thinkers to these trends. However, these two trends can be equally criticized. In fact, these two approaches have gone to extremes, and so they face challenges in thought and practice. With their sound understanding of these challenges, contemporary Muslim philosophers have taken influential steps to eliminate these challenges, make use of the strengths of these two trends and avoid their weaknesses, and introduce the idea of monism along with political plurality.
    References: 
    References: 
    • آربلاستر، آنتوني، 1388، ليبراليسم غرب: ظهور و سقوط، ترجمة عباس مخبر، تهران، مركز.
    • ارسطو، 1386، سياست، ترجمة حميد عنايت، تهران، اميركبير.
    • افلاطون، 1380، دوره آثار افلاطون، ترجمة محمدحسن لطفي، تهران، خوارزمي.
    • بال، آلن ر، ب.گاي پيترز، 1384، سياست و حكومت جديد، ترجمة عبدالرحمن عالم، تهران، قومس.
    • برلين، آيزايا، 1377، متفكران روس، ترجمة نجف دربابندي، تهران، خوارزمي.
    • بيات، عبدالرسول، 1381، فرهنگ واژه‌ها، قم، مؤسسة انديشه و فرهنگ ديني.
    • بيرو، آلن، 1375، فرهنگ علوم اجتماعي، ترجمة باقر ساروخاني، تهران، كيهان.
    • پازارگاد، بهاء‌الدين، بي‌تا، مكتب‌هاي سياسي و فرهنگ مختصر عقايد و مرام‌هاي سياسي، تهران، اقبال.
    • توحيدفام، محمد، 1383، چرخشهاي ليبراليسم، تهران، روزنه.
    • جوادي آملي، عبداله، 1389، ولايت فقيه: ولايت فقاهت و رهبري، قم، اسراء.
    • موسوي خميني، سيدروح‌اله، 1378، صحيفه امام، تهران، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني(ره).
    • راولز، جان، 1388، عدالت به مثابه انصاف، ترجمة عرفان ثابتي، تهران، ققنوس.
    • سيف‌زاده، حسين، 1379، مدرنيته و نظريه‌هاي جديد علم سياست، تهران، دادگستر.
    • صدرالمتألهين، محمد‌بن ابراهيم، 1360، الشواهد الربوبية في مناهج السلوكيه، حاشيه ملاهادي سبزواري، مشهد، مركز نشر دانشگاهي.
    • ـــــ، 1380، المبدأ و المعاد، تصحيح سيدجلال‌الدين آشتياني، قم، دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم.
    • طوسي، خواجه نصيرالدين، 1387، اخلاق ناصري، تصحيح مجتبي مينوي و عليرضا حيدري، تهران، خوارزمي.
    • علي‌بابايي، غلامرضا، 1382، فرهنگ سياسي، تهران، آشيان.
    • فارابي، 1995، آراء اهل المدينه الفاضله و مضاداتها، مقدمه علي بوملحم، بيروت، مكتبه الهلال.
    • ـــــ، 1996، سياسه المدنيه، مقدمة علي بوملحم، بيروت، مكتبه الهلال.
    • فرهاد گهر، ناصر، 1378، «فرايند كثرت گرايي، احزاب و مشاركت؛ نگره ديويد اپتر»، در: مجموعه مقالات تحزب و توسعه سياسي، تهران، همشهري.
    • فولادوند، عزت‌الله، بي‌تا، خرد در سياست، تهران، طرح نو.
    • قرباني، مهدي، 1392، تحليل ظرفيت نظريه ولايت فقيه در حوزه كارآمدي سياسي، تهران، نور علم.
    • مك لنان، گرگور، 1385، پلوراليسم، ترجمة جهنگير معيني، تهران، آشتيان.
    • كللي، قيصر، 1388، فرهنگ فلسفي و فلسفه سياسي، تهران، پايان.
    • ليدمان، سون اريك، 1379، تاريخ عقايد سياسي از افلاطون تا هابرماس، ترجمة سعيد مقدم، تهران، دانش.
    • مصباح، محمدتقي، 1376، «پلوراليسم»، معرفت، ش 22، ص 4ـ9.
    • ـــــ، 1379، كاوش‌ها و چالش‌ها، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • مطهري، مرتضي، 1389، آينده انقلاب اسلامي، قم، صدرا.
    • ـــــ، 1371، پيرامون انقلاب اسلامي، تهران، صدرا.
    • ميراحمدي، منصور، 1381، آزادي در فلسفه سياسي اسلام، قم، بوستان كتاب.
    • نعمت‌اللهي، همايون، 1381، «مفهوم كثرت‌گرايي سياسي»، بازتاب انديشه، ش 31، ص 69 - 98.
    • واعظي، احمد، 1380، حكومت اسلامي، قم، سامير.
    • يزدي، حسين، 1379، آزادي از نگاه استاد مطهري، تهران، صدرا.
    • يوسفي اشكوري، حسن، 1385، «انقلابي‌گري، مونيسم و خشونت»، بازتاب انديشه، ش 72، ص 14 - 21.
    • M. Weinstock, Danial, Citizenship and Pluralism, 2002, in "The Blackwell Guide to Social and Political Philosophy", Edited by Robert L. Simon, Oxford, Blacwell.
    • Satyendra, Kush, 2003, Encyclopaedic Dictionary of Political Science, New Delhi, Sarup & Sons.
    • Tower Sargent, Lyman, 2003, Contemporary Political Ideologies: A Comparative Analysis, Belmont, CA: Thomson Learning, Wadsworth.
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    قربانی، مهدی.(1392) وحدت‌گرایی و کثرت‌گرایی؛ دو جریان اصلی در تاریخ فلسفه سیاسی. دو فصلنامه معرفت سیاسی، 5(2)، 47-68

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مهدی قربانی."وحدت‌گرایی و کثرت‌گرایی؛ دو جریان اصلی در تاریخ فلسفه سیاسی". دو فصلنامه معرفت سیاسی، 5، 2، 1392، 47-68

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    قربانی، مهدی.(1392) 'وحدت‌گرایی و کثرت‌گرایی؛ دو جریان اصلی در تاریخ فلسفه سیاسی'، دو فصلنامه معرفت سیاسی، 5(2), pp. 47-68

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    قربانی، مهدی. وحدت‌گرایی و کثرت‌گرایی؛ دو جریان اصلی در تاریخ فلسفه سیاسی. معرفت سیاسی، 5, 1392؛ 5(2): 47-68