سال پانزدهم، شماره اول، پياپي 29، بهار و تابستان 1402، ص25-44

* سيدكاظم سيدباقري/ دانشيار گروه سياست پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي     sbaqeri86@yahoo.com
محمد نظري/ استاديار گروه معارف دانشگاه علوم پزشکي زابل     nazarim3170@yahoo.com
دريافت: 20/02/1402 ـ پذيرش: 30/06/1402
چکيده
يکي از اصول مهم در اخلاق سياسي اسلام، اصل «شفقت» نسبت به شهروندان است. در سايه اين اصل، ميان مردم و زمامداران همبستگي و همدلي ايجاد مي‌شود و سرمايه اجتماعي افزايش مي‌يابد. از نگاه اسلام، کارگزاران نظام اسلامي بايد نسبت به مشکلات افراد جامعه حساس باشند و سختي‌هاي مردم را رنج خود بدانند. همدردي، همدلي، همکاري محبت‌آميز و تعاطف، ارزش‌هاي برآمده از وجود شفقت در جامعه هستند. اين نوشتار به روش توصيفي ـ تحليلي درصدد بررسي کارکردهاي شفقت در اخلاق سياسي اسلام با تکيه بر ديدگاه رهبر معظم انقلاب است. يافته‌ها نشان مي‌دهد که با لحاظ تمهيدات نظري، مانند ابعاد شفقت فردي و سياسي، گنجايش‌هاي قوه خيال، دوري از خودمحوري و احساس مسئوليت، مي‌توان کارکردهاي شفقت را در همدلي و همدردي سياسي، جذب حداکثري، عفو و کينه‌زدايي، افزايش اعتماد و سرمايه اجتماعي، سعه صدر و شکيبايي و افزايش خيرخواهي سياسي شهروندان رديابي ‌کرد که هرکدام در انديشه آيت‌الله خامنه‌اي نيز حضوري آشکار دارند.
کليدواژه‌ها: شفقت، همدلي، همدردي اجتماعي، اخلاق سياسي، سرمايه اجتماعي، آيت‌الله خامنه‌اي.