Ma`rifat-e Siasi, Volume 15, Issue 1, No 29, Year 2024 , Pages 97-116

    نقد و بررسی نظریه «استخلاف» ابوالاعلی مودودی با تأکید بر زمینه‏ های سیاسی

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    Writers:
    Majid / دانشجوی دکترا باقرالعلوم (ع) / 3011367@gmail.com
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :نقد و بررسی نظریه «استخلاف» ابوالاعلی مودودی با تأکید بر زمینه‏ های سیاسی
    Abstract: 
    پژوهش پیش‏رو نظریه «استخلاف» ابوالاعلی مودودی را که به ‏دنبال صورت‏بندی حکومت اسلامی متناسب با اقتضائات سیاست امروزی است، با الهام از نظریه توماس اسپریگنز، در پاسخ به سه مسئله بررسی و ارزیابی می‏کند: زمینه‏های سیاسی و مسائل مدنظر نظریه؛ چگونگی پاسخ نظریه به این مسائل؛ نقد و بررسی کنشگری نظریه‏پرداز و مدافعان نظریه و توفیق آنان در اجرای نظریه. مطابق یافته‏های پژوهش، نظریه «استخلاف» مودودی در پاسخ به خلأ نظری ناشی از الغای خلافت و با نقد ملی گرایی هندی علما، ملی گرایی اسلامی سکولارهای «مسلم‏لیگ»، نقد مردم سالاری غربی و رد دین سالاری مسیحی و «سلطنت ـ خلافت» اسلامی شکل گرفته و مسئله اصلی آن پاسخ به امکان جمع میان حاکمیت الهی و حاکمیت انسان برای پی‏ریزی حکومت دین سالار الهی است. مودودی این هدف را با ساختار‏شکنی مفهوم «خلافت» و ارائه معنایی جدید از آن دنبال می کند که همه انسان‏های مؤمن را به مثابه نماینده جامعه، دارای حق انتخاب خلیفه می‏داند. اما علی‏رغم تلاش های نظری فراوان، نظریه وی، هم در استنادات تاریخی و تعیین معنا و مصداق خلافت دچار اشکال است و هم در پاسخ به مسئله خود، به عرصه عملی‏شدن راه نمی‏یابد؛ زیرا مودودی در طرح نظری خود، با نادیده‏انگاری جهان امروزی و واقعیت‏های کنش سیاسی، با یک خلأ نظری به کنشگری پرداخته و خود و حزبش را گرفتار پیچیدگی‏ها و بازی‏های سیاسی می‏نماید. درواقع، نظریه او آرمان‏گرایانه است.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , Majid.(2024) نقد و بررسی نظریه «استخلاف» ابوالاعلی مودودی با تأکید بر زمینه‏ های سیاسی. Ma`rifat-e Siasi, 15(1), 97-116

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Majid ."نقد و بررسی نظریه «استخلاف» ابوالاعلی مودودی با تأکید بر زمینه‏ های سیاسی". Ma`rifat-e Siasi, 15, 1, 2024, 97-116

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , M.(2024) 'نقد و بررسی نظریه «استخلاف» ابوالاعلی مودودی با تأکید بر زمینه‏ های سیاسی', Ma`rifat-e Siasi, 15(1), pp. 97-116

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , M. نقد و بررسی نظریه «استخلاف» ابوالاعلی مودودی با تأکید بر زمینه‏ های سیاسی. Ma`rifat-e Siasi, 2024; 15(1): 97-116